Misschien ben je vol energie terug gekomen van vakantie. Opgeladen en helemaal klaar voor de tweede helft van het jaar. Maar er is ook een kans dat die energie nog niet helemaal op het oude niveau is. Dat je hard aan vakantie toe was en dat je nu het gevoel hebt dat je er nog niet helemaal bent.
Je bent niet de enige!
In de media werd zelfs al over de ‘corona-burnout’ gesproken, bijvoorbeeld hier en hier en hier. En ook de Universiteit Utrecht deed een duit in het zakje en beschreef de ‘pandemievermoeidheid’. De logische verklaring is natuurlijk dat ons brein uitgeput raakt door de constante stress die de pandemie met zich meebrengt. Door andere ritmes en routines, door zorgen en onzekerheid, maar ook door de vermenging van werk en privé zijn onze hersenen continu alert. En dat kost energie. Veel energie!
In dit artikel wordt de link gelegd met rouw. Met het verlies van het gewone leven en het niet-weten wanneer hier een eind aan komt. Ik schreef er zelf aan het begin van deze pandemie dit artikel over. En ook rouw kost energie. Ook verlies vraagt veel van ons.
De artikelen die zijn genoemd geven allemaal tips om goed voor je zelf te zorgen in deze tijd. Ook als je net terug bent van vakantie is het belangrijk om rust te nemen, goed te slapen, gezond te eten, te sporten en bewegen. Je grenzen goed bewaken en vriendelijk te zijn tegen jezelf. Je oordeel over jezelf een beetje los te laten.
Verborgen boodschap
Maar ik vraag ook aandacht voor de ‘verborgen boodschap’ van vermoeidheid. In 2017 publiceerde Emma Seppälä en Marissa King dit artikel over burnout. Daarin toonden ze de relatie aan tussen uitputting en eenzaamheid. Let wel, dit was ver vóór corona. Ver voor de pandemie, het thuiswerken, de sociale afstand, het uitstel van feestjes en het maximum van 6 mensen in huis. Ook in 2017 was eenzaamheid en sociale isolatie al aan de orde.
Mensen die moe zijn, die zich uitgeput voelen, teams die moeite hebben zich op te laden, misschien is er meer aan de hand. Eenzaamheid, het gevoel er alleen voor te staan, het gebrek aan sociale steun, dat uit zich juist in vermoeidheidsklachten. Gelukkig is er in deze coronatijd aandacht voor emotioneel welbevinden. Is er aandacht voor alleenstaanden die door het thuiswerken weinig sociale contacten hebben. En worden er pogingen ondernomen om contact te onderhouden in teams, ook al is het via een scherm.
Dat is goed. Dat is nodig. Met elkaar de dagelijkse ditjes en datjes uit wisselen is goed voor het onderling contact. Maar wat wezenlijk nodig is, is échte verbinding. En dat vraagt openheid én ongemak. Durven vragen naar hoe het écht met iemand gaat. Wat iemand écht bezig houdt. Waar hij zich zorgen over maakt. Wat het met haar doet dat we nog niet ‘back to normal’ kunnen.
Ben je moe? Je bent niet de enige. Zorg goed voor jezelf en daar hoort ook bij: zoek échte verbinding bij mensen die belangrijk voor je zijn.
Geef je leiding? Wees alert op vermoeidheidsverschijnselen bij je teamleden. Er is waarschijnlijk meer dan een paar uur slaaptekort. Je hoeft het niet op te lossen voor je medewerkers, en dat kan ook niet. Je kunt wel de verbinding maken. Een écht gesprek voeren. Wat dieper doorvragen hoe het eigenlijk gaat.
Op elkaar letten
“Let een beetje op elkaar”, het was zo’n mooie veel gehoorde uitspraak in het begin van deze tijd. Dat is onverminderd nodig. Juist nu dit nog wel even gaat duren. Dit is geen sprint, maar een marathon. En hoe we omgaan met de vermoeidheid die daarbij hoort, gaat een belangrijke rol spelen in hoe we hier door heen komen.
